Als ouder kan u een bepaalde keuze voor een voogd meegeven in een testament. Ook kan u een voogd aanwijzen middels een verklaring voor de vrederechter of een notaris.
Het is thans de vrederechter die uiteindelijk beslist wie voogd zal worden. Indien de vrederechter meent dat de keuze van de door de ouder aangestelde voogd niet gevolgd kan worden omwille van de belangen van het kind, zal hij een andere voogd moeten aanstellen. De vrederechter heeft de taak de geknipte persoon te vinden om de post van voogd in te vullen: met name iemand die geschikt is om de minderjarige op te voeden en om zijn goederen goed te beheren. Bij voorkeur kan daarvoor gezocht worden in de naaste familie, maar dat is geen verplichting.
Vooraleer de voogd wordt aangeduid, moet de vrederechter een aantal personen horen in hun opmerkingen. Dat is in de eerste plaats de minderjarige zelf, voor zover hij de leeftijd heeft bereikt van 12 jaar. Ook de grootouders, meerderjarige broers of zussen en ooms en tantes van de minderjarige moeten gehoord worden.
Het opnemen van de functie van voogd is volledig vrijwillig. Niemand kan gedwongen worden om voogd te zijn van een minderjarige. Naast de gewone voogd, wordt er ook steeds een toeziende voogd aangesteld door de vrederechter, wiens hoofdtaak erin bestaat toezicht te houden op de voogd.