Opdat er sprake is van een “zwaar” gebrek, moet het gaan om een gebrek dat de stevigheid van het gehele bouwwerk of gedeelte ervan in gevaar brengt. Het is daarbij niet noodzakelijk dat het gebouw al effectief is ingestort, maar het moet wel gaan om een structureel gebrek dat de stabiliteit van het gebouw aantast, zoals bijvoorbeeld wanneer een dak onvoldoende verankerd wordt, waardoor het risico bestaat dat het dak door een storm wordt weggerukt.
De regel van de tienjarige aansprakelijkheid dient enerzijds tot bescherming van de bouwheer-opdrachtgever en wil anderzijds ook een basis bieden voor de openbare veiligheid zodat vermeden wordt dat er instabiele gebouwen zouden worden opgericht.
In principe is de definitieve oplevering of de aanvaarding van het bouwwerk het startschot voor de tienjarige periode. Eens de tien jaar om zijn, stopt de aansprakelijkheid definitief, tenzij in uitzonderlijke gevallen zoals bedrog. Indien het gebouw van eigenaar verandert gedurende de tienjarige termijn, kan de nieuwe eigenaar eenzelfde aansprakelijkheidsvordering stellen als de vorige eigenaar binnen de oorspronkelijke tienjarige termijn.
De tienjarige aansprakelijkheidsregel is van openbare orde, hetgeen wil zeggen dat er bij overeenkomst nooit kan van worden afgeweken. Zelfs al zou er in het contract met uw aannemer bijvoorbeeld opgenomen zijn dat hij slechts 3 jaar aansprakelijk zou zijn voor zware gebreken, dan zal die bepaling simpelweg geen uitwerking kunnen hebben en is hij alsnog 10 jaar aansprakelijk.